TỔ TIÊN NGÀNH TAXI PARIS

 

TỔ TIÊN NGÀNH TAXI PARIS

Xe Taxi Fiacre thời xưa

Dẫu Taxi Paris nổi tiếng đắt đỏ, và gần đây có nhiều phương tiện cạnh tranh thì Taxi vẫn luôn hiện diện trên đường phố của thủ đô Ánh Sáng. Nhưng bạn có biết khi ta lấn sân vào lãnh địa Taxi Paris thì cũng đồng nghĩa với việc tấn công một phát minh đã có lịch sử phát triển hàng nhiều thế kỷ.

Vậy chiếc Taxi đầu tiên thực sự xuất hiện ở Paris khi nào ?

Và tổ tiên của taxi khi đó là gì?

Trên thực tế, muốn biết được điều đó chúng ta phải quay ngược lịch sử để trở lại triều đại của Louis XIII thì mới tìm được dấu vết của tổ tiên ngành Taxi Paris.

Vào thế kỷ XVII, ở Amiens có một người tên là Nicolas Sauvage, một trong những người đánh xe ngựa (fiacre), và vào khoảng năm 1637 ông đã thành lập một hãng cho thuê xe có người lái ở phố Saint-Martin, thủ đô Paris. Hãng của ông khi đó gồm 20 xe, nằm đối diện với một khách sạn và ông cho treo biển “Saint Fiacre”, lần đầu tiên cung cấp dịch vụ xe cho công chúng. Và chính những chiếc Fiacre (xe ngựa) này, ngày nay được coi là tổ tiên của ngành Taxi ở Paris nhưng khi ấy chúng dần dần thay thế những chiếc kiệu. Tuy nhiên, những phương thức vận chuyển này vẫn dành riêng cho tầng lớp có đặc quyền, bơi một mặt có rất ít người khai thác lĩnh vực này và mặt khác lượng khách hàng vẫn chỉ thuộc giai cấp thượng lưu giàu có. Mọi chuyện sẽ chỉ chuyển biến vào năm 1657, khi vua Louis XIV ban hành quy định đầu tiên về nghề này thông qua một sắc lệnh hoàng gia. Kể từ lúc này, mỗi xe đều được đánh số, chủ xe phải giữ cho xe mình luôn vận hành tốt và người lái xe phải tôn trọng các quy định, giữ được tư cách đạo đức và tác phong tốt. Và đây là một quy định, dẫu đã phát triển rất nhiều, thì vẫn là nền tảng của ngành Taxi cho đến tận ngày nay.

Xe Taxi vẫn tiếp tục phát triển

Chủ đề nhạy cảm vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay: tức về mặt phí sử dụng. Các hệ thống khác nhau được đưa ra để xác định giá tiền khi sử dụng Taxi. Ví dụ, vào năm 1800, Ban điều hành đã cố gắng điều chỉnh mức giá 1,5 franc cho mỗi chuyến đi và 2 franc cho mỗi giờ. Nhưng hai khoản này khi được điều đình thì đã gây xung đột. Bởi mức lương hàng tuần của một công nhân khi ấy là 5 franc, và đây không phải là phương tiện đi lại phổ biến cho họ.

Trong nửa đầu thế kỷ XIX, các kiểu và mẫu xe taxi mới đã tiếp tục xuất hiện: xe thành phố, xe thành thị, xe nông thôn, xe có đồng hồ đo km, xe Paris và nhiều thể loại khác... Vào đầu thời Đế chế II, thành phố Paris đánh thuế hàng năm là 150 franc/xe và đã nhận đăng ký cho 1.390 xe, trên tổng số 4.487 của tất cả mọi phương tiện dịch vụ khi ấy đang hoạt động. Chưa kể số lượng ngựa cần chăm sóc và theo dõi việc dọn dẹp “chất thải”...  Các bạn cũng nên biết phân ngựa là một loại phân bón tuyệt vời.

Phải đến năm 1898, ngựa mới được thay thế bằng ô tô chạy xăng, khi đó được gọi là “Taxi không giấy phép” hay “Taxi bất hợp pháp” vì chúng không được chính phủ chấp thuận. Hiệp hội Taxi nổi tiếng nhất được thành lập một năm sau khi ô tô chạy xăng xuất hiện: Hội Taxis Quốc gia. Chính hiệp hội này đã tạo ra RATP (Hệ thống giao thông công cộng Paris và vùng phụ cận) vào năm 1921… khi đó chỉ dành cho xe buýt và tàu điện ngầm.

Một tổ chức tiếp tục lưu hành ở Paris

Trong khi đó, “Compagnie française des Automobiles de place” (Công ty đưa đón bằng xe hơi), được gọi là Taxi G7, được thành lập vào năm 1905. Những chiếc taxi này đã ghi dấu ấn trong lịch sử Pháp trong Thế chiến I khi được quân đội trưng dụng để vận chuyển lính Pháp từ Paris ra mặt trận. Hoạt động của taxi không ngừng phát triển mạnh, đến mức mà chỉ riêng ở Paris vào năm 1937 đã có gần 14.000 chiếc. Và nếu Thế chiến II đã khiến ngành này thụt lùi, thì nó lại thực sự bùng nổ khi cuộc chiến kết thúc. Năm 1953, biển hiệu đèn bật sáng với dòng chữ “TAXI” là bắt buộc trên mỗi nóc xe khi dịch chuyển. Kể từ đó, các liên đoàn taxi mới, các quy định mới và thậm chí cả luật dành riêng cho thị trường taxi đã không ngừng xuất hiện. Nhưng cho dù thế nào, vẫn không đủ để làm suy yếu sự hiện diện của Taxi Paris ở thủ đô ngày nay, ngay cả khi phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các phương tiện đưa đón khách khác nhau.

Cách đây ít lâu, cũng như mọi hoạt động trong các lĩnh vực khác, các tài xế taxi đã huy động nhau xuống đường để yêu cầu đàm phán lại các điều kiện lao động và thù lao vận chuyển khách. Để gây chú ý và khiến được lắng nghe, một số hoạt động lớn của các tài xế Taxi đã được thực hiện, đặc biệt là ở Paris với hoạt động Taxi Ốc sên được triển khai trên đường Cao tốc A13 để hướng tới Porte d'Auteuil và tiến vào đường vành đai.

Paris H.C.