Trung Vũ hầu Gia
Cát Lượng: Tài đức song toàn (P.1)
Trường Lạc | DKN 17/01/2022 631 lượt xem
https://www.dkn.tv/van-hoa/duc-do-van-vo-song-toan-cua-trung-vu-hau-gia-cat-luong-p-1.html
Gia
Cát Lượng là một nhân vật tài đức mẫu mực trong lịch sử. Ông là hiện thân của
trí tuệ và được hậu thế tôn xưng là Thánh để thờ phụng. Trong suốt cuộc đời,
Gia Cát Lượng dùng toàn bộ tài trí của mình tận trung với đất nước. Sau khi
mất, ông được thụy phong là “Trung Vũ hầu” – danh hiệu hoàn mỹ nhất dành cho
quan viên thời cổ đại.
Lòng trung nghĩa tỏa
sáng ngàn năm của Gia Cát Lượng
Gia Cát Lượng có 14 năm giữ chức thừa
tướng. Trong đó, đặc biệt nhất là mười hai năm ông phò tá Hậu chủ Lưu Thiện,
xây dựng một nước Thục hùng mạnh từ xuất phát điểm không chút ưu thế. Đỗ Phủ
tại bài “Thục tướng” viết về Gia Cát Lượng có những câu thơ ca ngợi sự tận tâm
của ông như sau:
“Tam cố tần phiền thiên hạ kế,
Lưỡng triều khai tế lão thần tâm.”
Diễn nghĩa:
Ba
lần đến thăm khiến ông phải phiền muộn suy nghĩ kế sách thiên hạ
Tấm lòng của bậc công
thần khai quốc làm nên sự nghiệp cho hai triều đại
Tranh
vẽ Gia Cát Lượng.
“Ba lần đến thăm” mà Đỗ Phủ nhắc tới là
nói ba lần Lưu Bị tìm đến nhà Gia Cát Lượng để mời ông ra giúp sức. Trong số ba
nước phân chia thiên hạ lúc bấy giờ, Thục quốc là quốc gia yếu nhất với đất đai
nghèo nàn, dân chúng bần tiện thưa thớt. Nói cách khác, điều mà Lưu Bị phó thác
cho Gia Cát Lượng chính là trọng trách xây dựng và duy trì cả một vương triều.
Kỳ thực, bản thân việc dựng lập và cai trị Thục quốc vào thời điểm đó đã là vô cùng khó khăn vất vả, mỗi bước đi đều phải trải qua đầy chông gai. Bởi lẽ lãnh thổ của Thục quốc là vùng Ích Châu mà Lưu Bị tiếp quản từ Lưu Chương. Nơi đây vốn là mảnh đất xấu, người dân nghèo khổ, cảnh sắc điêu tàn, đi tới đâu cũng chỉ thấy cỏ dại và đói kém. Vậy nên, việc có thể biến Thục quốc từ một nơi hoang phế thành một quốc gia thịnh vượng cũng đủ cho thấy tài năng hơn người của Gia Cát Lượng. Ông đã lấy đất của một châu, lấy sức dân vỏn vẹn mười vạn người để chống lại Tào Ngụy, hợp nhất Đông Ngô. Đối với Lưu Bị, Gia Cát Lượng có thể nói là hết lòng trung thành, tận lực phò tá. Ông luôn tự lấy mình làm gương mà hành xử, là một nhân tài đáng quý khó tìm.
Những người đầu tiên ca ngợi lòng trung nghĩa của Gia Cát Lượng là vua quan của nước Thục. Sau khi ông mất, Lưu Thiện (người kế vị Lưu Bị) đã biểu dương Gia Cát Lượng trong chiếu thư như một vị công thần khai quốc hết lòng giúp vua xây dựng và cai trị đất nước. Chúng đại thần khi dâng tấu thỉnh cầu Lưu Thiện lập đền thờ cho Gia Cát Lượng cũng viết: đức hạnh của Lượng vang danh khắp chốn, từ khi dựng nước cho đến cuối đời ông đã lập nên vô số công trạng. Đối với hoàng tộc, ông không có chút nào thiếu sót. Còn đối với chư hầu, ông chính là chỗ dựa cho cả triều đình.