Nhà thờ Thánh Nicolas (St. Nicholas Church) - tòa nhà lâu đời nhất ở thành phố Brighton, vương quốc Anh.

 Nhà thờ Thánh Nicolas (St. Nicholas Church) - tòa nhà lâu đời nhất ở thành phố Brighton, vương quốc Anh.

Khi đến thăm vương quốc Anh, nếu có chút thời gian, bạn đừng bỏ qua thành phố Brighton. Đó là một thành phố nằm cạnh một vịnh không sâu lắm bên bờ biển Manche, cách Luân Đôn không xa, ở phía đông quận Sussex, thuộc vùng Đông Nam nước Anh. Đến đây, bạn sẽ không hề thất vọng khi được đắm mình vào hương vị biển, những ngôi nhà cổ kính, làng chài, con đường thẳng tắp phẳng lì chạy dọc theo bờ biển dài hàng nhiều km. Bạn có thể thăm quần thể Nhà bảo tàng mà trước đây vốn là cung điện mùa hè của Hoàng gia, được xây dựng dưới lệnh của vua George IV từ đầu thế kỷ XIX. Bạn có thể thăm khu giải trí cực kỳ hiện đại nằm ngay trên bãi biển chính của thành phố, hay cũng có thể đi thăm khu Bảo tồn Thiên nhiên Seven Sisters mênh mông cách trung tâm Brighton chừng chục km, nơi đây có biển có rừng, có khu nước lợ cạnh bờ biển với những vách đá phấn cao ngất ngưởng…

Trong cuốn Domesday Book, Brighton trước kia được gọi là Bristelmestone. Vào tháng 6 năm 1514 Brighthelmstone đã bị quân Pháp đốt cháy gần như toàn bộ trong một cuộc chiến tranh giữa hai nước Anh - Pháp. Chỉ một phần nhà thờ Saint-Nicolas và các tuyến đường phố được cứu vãn. Trong khuôn khổ bài viết này, người viết muốn giới thiệu về chính ngôi nhà thờ cổ này và khu nghĩa địa bao quanh, St Nicolas Church.

The Church of Saint Nicholas of Myra, hay thường xuyên được biết đến với tên St. Nicholas Church. Cùng với một số những nhân vật huyền thoại khác, Thánh Nicholas được tôn xưng là Thần thành hoàng, Thần bảo hộ các thủy thủ và ngư dân tại Brighton, và họ đã lấy tên của ngài đặt cho nhà thờ giáo xứ lâu đời nhất của thành phố. Tài liệu tham khảo lâu đời nhất về nhà thờ này có niên đại từ năm 1085, trong tác phẩm Domesday Book, được viết dưới lệnh của William the Conqueror, khi ấy đã ước tính nhà thờ có giá trị tương đương 14 euro, điều có nghĩa là đã có một nhà thờ thực sự tồn tại vào thời điểm người Normandie (Pháp) chinh phục Anh quốc, dẫu rằng nó kiến trúc hiện tại chứng tỏ nơi đây có niên đại ở thế kỷ XIV. Dấu tích lâu đời nhất còn sót lại của nhà thờ là phần mặt tiền của nó, những phiến đá được cho là lấy từ những núi đá ở xứ Caen (Pháp) vào khoảng những năm 1160. Nhà thờ này là tòa nhà cổ nhất còn sót lại và vẫn trụ vững ở Brighton, và được cho là nhà thờ của ngôi làng chài nhỏ Brighthelmstone (tên cũ xưa của Brighton), nhưng đây cũng còn là thứ đầu tiên mà các thủy thủ nhìn thấy khi tiến đến gần các vách đá phấn của thành phố. Phía bên ngoài được xây bằng đá mài và những viên sỏi nhỏ được lấy trên bãi biển, kết dính với nhau bằng vôi vữa, trong khi phần phía trong được Richard Carpenter thiết kế lại vào giữa thế kỷ XIX.

Đa phần các ngôi nhà thờ cổ tại Anh quốc được nghĩa địa bao xung quanh, với những ngôi mộ cổ có niên đại hàng trăm năm hay vài thế kỷ, khi lộ thiên, lúc chìm sâu trong lòng đất. Và có vẻ như những ngôi mộ cổ đó không khiến những người dân bản địa sợ hay e ngại. Mà ngược lại, vào mùa hè, họ tận dụng sự yên tĩnh và râm mát của những hàng cây cổ thụ xum xuê tỏa bóng. Ta thường xuyên nhìn thấy những đôi bạn, nhóm bạn hoặc có khi ai đó đến ăn trưa hay đọc sách tại đó.

Nhà thờ St Nicholas cũng vậy, được một nghĩa địa với nhiều ngôi mộ cổ bao quanh. Trong suốt nhiều năm ban quản lý đã không chấp nhận bất kỳ ngôi mộ mới nào trong nghĩa địa này, và nơi đây đã được hội đồng thành phố sửa sang cảnh quan vào giữa thế kỷ XX. Tuy nhiên, hầu hết các ngôi mộ có ý nghĩa lịch sử quan trọng vẫn được giữ nguyên.

Những ngôi mộ cổ và đài tưởng niệm quan trọng

Đài tưởng niệm lâu đời nhất dành cho Thuyền trưởng Nicholas Tattersell. Ông đã đưa Vua Charles II chạy trốn sau trận bại chiến Worcester từ cảng Shoreham đến Pháp vào năm 1651, trên con tàu chở than mang tên Surprise, do ông làm thuyền trưởng. Khi Vua Charles trở lại Anh vào năm 1660, ông đã cấp cho Tattersell khoản lương hưu 100 bảng mỗi năm, và con tàu Surprise được chuyển vào hạm đội của Hải quân Hoàng gia và đổi tên thành The Royal Escape.

John Weiss của tập đoàn John Weiss & Son, nhà sản xuất dụng cụ phẫu thuật lỗi lạc, được chôn cất ở đây vào năm 1843. Weiss luôn có nỗi sợ hãi kinh hoàng về việc bị chôn sống và để đảm bảo chắc chắn mình chỉ được chôn cất sau khi đã thực sự chết, ông đã sáng chế ra một chiếc đinh kim loại có thể đâm xuyên tim khi nắp quan tài của ông được đóng xuống.

Phoebe Hessel, một cư dân Brighton nổi tiếng ở thế kỷ XVIII và XIX, cũng được chôn cất gần đó. Đương thời con gái, ở tuổi 15 bà yêu một người lính tên là William Golding, và bà đã cải trang thành nam giới để nhập ngũ cùng với anh ta trong Quân đội Anh sau khi anh ấy được phái ra nước ngoài làm nhiệm vụ. Việc che giấu giới tính của bà hiệu quả đến mức bà đã phục vụ trong quân đội suốt 17 năm, và ngay cả trong quá trình điều trị khi bị thương ở cánh tay trong trận Fontenoy năm 1745 mà vẫn không ai phát hiện ra, cho đến khi bà tự nguyện tiết lộ sự thật cho vợ viên sĩ quan chỉ huy của mình và đã giải ngũ sau đó. Sau khi Golding qua đời vào năm 1760, bà chuyển đến Brighton và trở thành một nhân vật nổi tiếng. Bà sống đến 108 tuổi - được Thái tử Nhiếp chính cấp một khoản lương hưu đặc biệt, và được đi trong đám rước trong lễ đăng quang khi ông trở thành Vua George IV.

Martha Gunn, một trong những cư dân nổi tiếng nhất của thành phố trong thế kỷ XVIII và XIX, cũng được chôn cất trong nghĩa địa này. Bà là nữ thợ lặn nổi tiếng nhất của Brighton, bà đã giúp những người không biết bơi đi tắm biển (với sự trợ giúp của các cỗ máy tắm do ngựa kéo) trong những thập kỷ sau khi lời khuyên của bác sĩ Richard Russell trở nên thông dụng. Những người thợ lặn phải cùng giới tính với khách hàng của họ (tức « người đi tắm»), và Martha Gunn đã được người dân địa phương và du khách đánh giá cao trong nhiều năm liền. Dáng người và sức khỏe của bà là một lợi thế đặc biệt trong công việc khó khăn này.

Anna Maria Crouch, một ca sĩ và diễn viên nổi tiếng cùng thời với Hessel và Gunn, được tưởng nhớ bằng một chiếc bình bằng đá ấn tượng. Trong phần lớn sự nghiệp của mình, cô đã hợp tác với Theater Royal, Drury Lane, London, đảm nhận cả phần hát và phần thoại trong nhiều vở kịch khác nhau. Tuy nhiên, đời sống tình yêu của cô cũng rất đáng chú ý: cô kết hôn với một trung úy Hải quân Hoàng gia năm 1785, sau một thời gian đi trốn ngắn ngày ở Ireland vào năm trước. Nhưng không lâu sau, cô lại là người tình của một nam diễn viên kiêm ca sĩ nhạc opera người Ireland, tên là Michael Kelly. Người chồng, người vợ và người tình đã sống với nhau một thời gian trong mối quan hệ tay ba như thế. Chưa hết, cùng thời gian ấy, Anna Maria Crouch cũng có một mối quan hệ với Hoàng tử Nhiếp chính. Sau đó khi chuyển đến London với Michael Kelly, Hoàng tử Nhiếp chính là một khách thường xuyên trong nhà họ. Bà mất năm 1805, ở tuổi 42.

Những nhân vật quan trọng khác trong lịch sử của Brighton được chôn cất trong nhà thờ còn có Sake Dean Mahomet - một người đàn ông Ấn Độ đã giới thiệu các món ăn chế biến với cà-ri Ấn Độ đến Vương quốc Anh, ông cũng đã có công kiến lập các phòng tắm đầu tiên trên bờ biển thành phố, nơi mà hiện nay mọc lên khách sạn The Queens, ông đồng thời cũng được bổ nhiệm là bác sĩ phẫu thuật và nhà sản xuất dầu gội đầu cho vua George IV và William IV.

Ngoài ra Đô đốc, Sir Francis Laforey, thuyền trưởng của chiến hạm HMS Spartan cùng với Nelson trong trận chiến Trafalgar và Amon Wilds, một trong những kiến ​​trúc sư quan trọng nhất của kỷ nguyên Thái tử Nhiếp chính, đã cung cấp cho Brighton nhiều kiến​​trúc tuyệt đẹp và lạ lẫm, cũng được chôn cất tại đây.

Paris 08/09/2022

Bài & ảnh (Hiệu Constant)

Một số bức ảnh khác liên quan đến nhà thờ: